RTO ne zaman başlar?

Tekrar merhaba. Birkaç deneme yazısından sonra blog formatına yavaş yavaş ısındım diyebilirim, bundan sonra artık daha düzenli bir yazı serisi oluşturmayı ümit ediyorum.

Bugün konu olarak kendime RTO ne zaman başları seçtim. RTO (Recovery Time Objective) ya da Türkçe çevirisi ile Geri Kurtarma Zaman Hedefi. RTO'nun temel tanımı bir kesinti olduktan sonra iş ya da BT hizmetlerinin ne kadar süre sonra tekrar ayağa kalkacağıdır. Yani eğer şu an itibariyle kurumunuzda önemli bir kesinti ya da aksaklık olsa iş birimleri ya da BT hizmetleri ne kadar süre sonra tekrar geri gelmeli. Bu adından da anlaşılacağı üzere bir hedef süre; yani illa tutturulması gereken mecburi bir süre değil.


BS25999 standardının resmi olmayan Türkçe çevirisi RTO'ya Toparlanma Süresi Hedefi diyor ve tanım olarak da "bir olaydan sonra ürün veya hizmetin sağlanmasına yeniden başlanması, ya da bir olaydan sonra bir etkinliğin yerine getirilmesine yeniden başlanması, ya da bir olaydan sonra bir BT sisteminin veya uygulamanın toparlanması" ifade ediyor.


Ancak yukarıdaki standart tanımı da ve genel sektördeki RTO tanımları daha çok RTO'nun ne zaman bittiğinden bahsediyor, ki onda da herkes hemfikir: ürün ya da hizmet geri geldiğinde. Bence RTO'nun ne zaman bittiği kadar ne zaman başladığı da bir o kadar önemlidir, çünkü kurumlar RTO değerlerini bu varsayımlar üzerinden oluşturur.
Sektörde RTO'nun ne zaman başlaması gerektiğine dair 2 farklı yaklaşım bulunmaktadır:


1. RTO felaket/kesinti/olay olduğunda başlar. Bu yaklaşımın önemli bir artısı herhangi bir soru işaretine yer bırakmadan herkesin üzerinde tam olarak anlaşabileceği bir anda RTO'yu başlatmasıdır; çünkü olay olduğunda kurumda ilgili herkes bilmektedir ki RTO başlamıştır. Ancak RTO'nun hemen olay sonrası başlaması önemli bir noktanın atlandığının da göstergesidir: ya felaketi ilan etmekten sorumlu yönetim birimleri felaketi ilan etmezlerse (declaration) ya da felaketin durumuna göre bazı hizmetlere ihtiyaç duymadıklarını ilan ederlerse.


2. RTO felaket ilanı (declaration) ile başlar: Bu yaklaşımın temel artısı ilgili karar mekanizmalarının felaket ilanını verdikten sonra RTO sayılmaya başlandığı için aslında hizmetleri geri getirecek olan operasyonel birimlerin en az felaket ilanı kararının verilmesine kadar geçen süre kadar ek bir süreye sahip olmaları.


Hangi RTO tanımının seçilmesi ile ilgili kararın doğru bir cevabı olmadığını düşünüyorum. Çünkü gördüğüm ve okuduğum tüm örneklerde kurumların kendileri için en doğru kararı vermeye çalıştığına şahit oldum. Kurumun karar mekanizmalarının özelliklerine göre RTO ne zaman başlayabilir kararı verilebilir. Hele hele kurumların kendilerini başka kurumlar ile karşılaştırıp, "o zaman biz de öyle yapmalıyız" tarzında aslında kurum kültürüne uygun olmayan çözümleri zorlamarı her zaman beklenen sonuçları vermiyor.


Yazının özeti; RTO siz ne zaman isterseniz o zaman başlar, yeter ki kurum için bu doğru bilinsin ve doğru uygulansın.